«Հայրեր և որդիներ» Իվան Տուրգենևի ամենահայտնի վեպերից է, որը հաճախ դիտարկվում է որպես սերունդների հակասությունների թեմային նվիրված ամենախորհրդանշական գործերից մեկը համաշխարհային գրականության մեջ։ Վեպի առանցքում տեղ են գտնում գլխավոր հերոսի՝ իրեն նիհիլիստ համարող Եվգենի Բազարովի բանավեճերը՝ կյանքի, արվեստի, բարոյականության և մարդկային բնույթի վերաբերյալ ընդունված պատկերացումները մերժող երիտասարդի, և նրա հակառակորդի՝ մինչև ոսկորների խորքը արիստոկրատ Պավել Կիրսանովի հետ։ Նրանց հակադրությունը ձևավորում է վեպի գլխավոր գաղափարական առանցքը։

Սակայն գործի հիմնական կառուցվածքը պայմանավորված է ավելի շուտ հենց Բազարովի ներքին հակասությամբ։ Բոլոր արժեքները ժխտող, սիրո գոյությանը չհավատացող, ընկերոջը նուրբ զգացմունքների համար ծաղրող հերոսը հանկարծ ինքն է հայտնվում ուժգին ու կրքոտ սիրո մեջ։ Այդ շրջադարձը հիմնովին փոխում է նրա աշխարհայացքը․ սերը դառնում է միակ ուժը, որը գերազանցում է նույնիսկ ամենաանհողդողդ համոզմունքները։